Vlijtsekade Apeldoorn: Laatste fase opgeleverd

De Vlijtsekade in Apeldoorn was in 2006 het eerste project van Jessica Hammarlund Bergmann als zelfstandig stedenbouwkundige. Het project brak met de grootschalige hoogbouw langs de zuidelijke kant van de Apeldoornse Kanaal en introduceerde een kleinschalige stedelijkheid, tussen de culturele hotspot van de Zwitsalfabriek en het centrum van Apeldoorn.
In de eerste fase werden de eerste robuuste pakhuizen, stadswoningen en kadewoningen door BPD en Nikkels ontwikkeld en gerealiseerd.
Voor de tweede fase, met De Goede Woning als opdrachtgever,  wilden we het programma verder intensiveren. Dat stokte door gebrek aan medewerking vanuit de Provincie. Heel jammer, want dat had het plan echt beter gemaakt.
Wel zijn we heel blij met de samenwerking met Margret Drok van Sacon architecten uit Zwolle.
De nieuwe wijk heeft een autoluwe kade en ligt op loopafstand van het centrum van Apeldoorn.
Naast de 23 woningen in de middenhuur bestaat deze fase uit 31 koopwoningen en 8 sociale huurwoningen.

Excursie Londen

Met het hele bureau een paar dagen projecten kijken in Londen. Met de overmaat aan bewust generieke nieuwe architectuur waren we snel klaar – slechts één groot en recent stedelijk project [Elephant & Castle] was in werkelijkheid zo goed als de foto’s vooraf suggereerden. Oudere, brutalistische projecten als de Barbican en Neave Brown’s Rowley Way overtuigen daarentegen nog altijd. Net als sommige recente architectuur, individueel gerealiseerd aan bestaande straten. 

De stedelijke ruimte bleek veelzijdiger en interessanter. Drie zaken die opvielen: 

De ruimte voelt meer landschappelijk dan bij ons. Bomen staan vaak in groepjes in plaats van in lijnen en zijn gemiddeld ouder en groter dan bij ons. Rooilijnen zijn niet dwangmatig en maken plekken. Het is alsof de stad het oorspronkelijke landschap niet volledig verdrongen heeft, maar er zich langzaam in heeft geworteld. Parken zijn opvallend ruimtelijk, met grote grasvelden, lange zichtlijnen en weinig functionele opdeling. Groene ruimte en rust, als logisch complement van de stedelijke hectiek eromheen. 

Openbare ruimte is vaak helemaal niet openbaar. De stedelijke ruimte is een ondoorgrondelijke lappendeken van eigendommen. Wie, met de trein in Londen aangekomen, St. Pancras International uitloopt komt onmiddellijk terecht in een wirwar van pleinen en parkjes die eigendom zijn van bedrijven gevestigd in Australië, Koeweit, Abu Dhabi, Qatar, Japan, de VS, het Verenigd Koninkrijk zelf en nog meer. Elk van die ruimtes heeft zijn eigen onduidelijke beheer- en gedragsregels, met overal camera’s, kleine verbodsbordjes en ‘security’-personeel. Het zijn vaak mooie, goed onderhouden en in het dagelijks gebruik prettige ruimtes. Maar een biertje drinken, een middagdutje doen of ergens tegen demonstreren zit er meestal niet in. Public Land Trusts vormen de tegenbeweging. Zij zetten grondeigendom in om maatschappelijke, cultuurhistorische en groene waarden in de publieke ruimte te conserveren en ontwikkelen. Met wisselend succes. 

Stadsruimte, internet en social media zijn inniger met elkaar verbonden dan bij ons. QR-codes zijn alom tegenwoordig. Bij sportvoorzieningen bieden ze de mogelijkheid te reserveren; op bankjes nodigen ze uit om een ontspanningsapp te downloaden. Grote schermen geven overal de mogelijkheid een sporttoernooi [Wimbledon] te volgen. En felgekleurde ruimtelijke interventies lijken er vooral op gericht een fraaie achtergrond te bieden voor je Instagram Story. En wie zo’n Story publiceert mag dan gratis de Ellesse Padelbox op het plein in. 

Een geslaagde trip. Volgend jaar weer – maar dan om de grote projecten heen laveren. 

Voedselpark Amsterdam genomineerd!

Voedselpark Amsterdam is één van de 5 genomineerden voor de titel van Amsterdammer van het Jaar 2023!  Voedselpark is een initiatief van Stichting Grond van Bestaan, Voedsel Anders, Toekomstboeren en Behoud Lutkemeer. Zij willen in de Amsterdamse Lutkemeer een Voedselpark realiseren, waarin moderne regeneratieve landbouw centraal staat. Met voedselondernemers en bewoners van Nieuw-West verenigd in een op te richten coöperatie. Het plan heeft steun van een lange lijst ambassadeurs. Duizenden Amsterdammers steunen het plan met een financiële bijdrage en er zijn al voldoende geïnteresseerde investeerders. Het plan is daarmee financieel haalbaar.

Waarom in de Lutkemeer? Omdat dit de enige, nog resterende perfecte landbouwgrond binnen de Amsterdamse gemeentegrenzen is, direct grenzend aan een bestaande woonbuurt. De gemeente heeft echter het voornemen op deze waardevolle bodem een logistiek centrum te realiseren. Ook al is het daarvoor niet de juiste lokatie: De Lutkemeer is de diepstliggende polder van Amsterdam, heeft een grote biodiversiteit, is belangrijk in het bestrijden van het stedelijk hitte-eiland effect en is ook nog eens matig ontsloten voor een distributiecentrum.

Blau’s Danny Edwards maakt voor het Voedselpark een masterplan en werkt daarvoor samen met landschapsarchitect Bonnie Chopard van Inlandschap, expert in regeneratieve landbouw.

Download het eerste concept-Bodemplan Lutkemeer.
Bekijk het filmpje over Voedselpark op TV-zender AT5.
En vooral: Breng je stem uit op Voedselpark als Amsterdammer van het Jaar 2023! Doen!
#geefdebodemjouwstem

Plan Voedselpark in Pakhuis de Zwijger

Aanstaande maandag 8 mei presenteren mede-initiatiefnemer Natasha Hulst, stedenbouwkundige Danny Edwards en landschapsarchitecte Bonnie Chopard in het plan Voedselpark Amsterdam – Oogst voor de Toekomst. Daarin pleiten zij voor écht groene en sociale keuzes.

Om te beginnen in de Lutkemeer. Er is in Amsterdam geen andere plek waar op zulke grootte [60 hectare], én op fietsafstand echte verbinding tussen stad en platteland kan ontstaan. Nergens rond Amsterdam ligt zulke vruchtbare kleigrond. In deze polder daarom géén verdozing, maar een agro-ecologisch landschapspark. Met lef en visie kan Amsterdam zich ontwikkelen tot internationaal koploper op het gebied van stadslandbouw en klimaatadaptatie.

Het plan wordt gesteund door duizenden Amsterdammers en experts op het gebied van duurzaamheid, landbouw, korte ketens, klimaat en communitybuilding. De tijdsgeest is veranderd. Grijpt de gemeente deze unieke kans? Of blijft ze vasthouden aan verouderde plannen voor grootschalige distributiedozen, van 20 jaar geleden?

Kom maandag dus naar Pakhuis de Zwijger. De presentatie start om 20:00u.. Met onder andere fragmenten uit de film MEER! en veel ruimte voor discussie.

Bouwen voor de buurt

Op 2 februari jongstleden presenteerden wij op het symposium ‘Bouwen voor de Buurt’ het resultaat van ons ontwerpend onderzoek naar de mogelijkheden voor stevige verdichting in een na-oorlogse, Amsterdamse woonbuurt.

Voor een publiek van ambtenaren, collega-ontwerpers en de betrokken wethouder toonde Jessica Hammarlund Bergmann aan hoe verdichting kan bijdragen aan het versterken van de oorspronkelijke, groene kwaliteiten van de buurt. 

De afgelopen 20 jaar is er vrij ad hoc gerenoveerd, gesloopt en gebouwd. Verrommeling en verlies van kwalitatieve publieke ruimte dreigen. 

Wij zien in deze buurt echter veel potentie. De ligging met aan alle zijden groen is uniek. Door verdichting van deze randen te combineren met het versterken van de routes van/naar het groen ontstaat opnieuw het soort kwaliteit dat de oorspronkelijke ontwerpers in de jaren ’50 voor ogen hadden.

Schetsontwerp César Francklaan en Johan Wagenaarlaan

In opdracht van de gemeente Heemstede werkt Blau aan het ontwerp voor de transformatie van de César Francklaan en Johan Wagenaarlaan van 50 km/h lanen naar 30 km/h straten. Blau zal het project van schetsontwerp tot definitief ontwerp begeleiden.

Groen stationspark Diemen

Blau is werkzaam aan de renovatie van het Van Gemertplantsoen in opdracht van de gemeente Diemen. Na de opening van de spooronderdoorgang Ouddiemerlaan zal het gerenoveerde park een groene ontmoetings- en verblijfsplek worden in het centrum van Diemen. De slingerende schelpenpaden leiden je door het biodiverse bosgebied, langs de centrale vijver in het park, waar bewoners elkaar kunnen treffen en vertoeven in de buurt van het station.

Terug in de hoofdstad!

We hebben het geprobeerd om te werken buiten de stad, maar misten het bruisende gevoel van de stedelijke omgeving. Daarom zijn we per 1 september terug verhuisd naar Amsterdam. We zijn opgelucht en houden daarom in november een borrel om het te vieren!

Start verkoop fase 5 Willem Alexanderhof

Binnenkort start de verkoop en bouw van de 5e fase Willem Alexanderhof in de gemeente Den Helder. Deze nieuwe buurt heeft ongeveer 100 woningen die allen georiënteerd zijn op het landschap. Blau is verantwoordelijk voor het stedenbouwkundig-  en inrichtingsplan openbare ruimte. De woningontwerpen zijn van BBHD architecten. Vanaf eind september start de verkoop van de eerste 58 woningen. Meer informatie is te vinden op www.willemalexanderhof.nl.

Villapark Facet: alle woningen verkocht

In samenwerking met Maak.space heeft blau het stedenbouwkundig ontwerp voor Villapark Facet gemaakt. Dit is het sluitstuk van de nieuwe wijk Kortenoord in Wageningen. Facet ligt middenin een park, aan de rand van het rivierenlandschap. Elke woning is aan voorzijde georiënteerd op de groene en autovrije omgeving. Aan de achterzijde heeft elke woning een grote tuin en ligt alle functionele openbare ruimte. Resultaat van deze eigenzinnige stedebouwkundige opzet is een heldere en compacte buurt. Die direct naast de hoofdentree van heel Kortenoord levendigheid uitstraalt naar het omliggende parklandschap.

Villapark Facet is een ontwikkeling van BPD. De woningen zijn ontworpen door MIX-architectuur.
copyright afbeelding: BPD (www.nieuwbouw-kortenoord.nl/villapark-facet)

Covid terrassen

Langzaam aan veroveren zelf geknutselde covid-terrassen de ruimte die normaal gesproken door de auto wordt ingenomen. Ook in New York kregen horeca-ondernemers extra ruimte tijdens de pandemie – maar ik denk niet dat ze van plan zijn om die terug te geven. Dat hoop ik ook eigenlijk niet. De Jan Gehl-transformatie van Times Square en het steeds vaker opduikende fietspad ten spijt, de auto voelt nog steeds als de alleenheerser van de openbare ruimte hier. De asfaltbanen blijven ruim en uitnodigend voor steeds grotere suv’s en je parkeren en dubbelparkeren kan overal. 

De covid-terrassen zijn nieuwe economische ruimte. Maar ook ruimte voor de zittende mens. Die om zich heen kijkt en denkt ‘is wel fijn zo, hier zitten. Dat ga ik vaker doen’. Exit parkeerplaats. New York is nog steeds New York, maar inmiddels wordt ik iedere ochtend, als het net licht wordt, wakker gemaakt door een erg enthousiaste horde van mussen in de overgroeide tuin onder mijn raam. Hoop dat ook zij blijven.

De klinkers liggen erin!

Julianadorp komt steeds dichter bij de renovatie van haar dorpshart. Op dit moment worden de klinkers gelegd, zodat we binnenkort op het terras in de zon kunnen zitten in het vernieuwde Loopuytpark.

Tender Kavel E Amsterdam gewonnen

Het podiumgebied in de Westlandgrachtbuurt in Amsterdam Nieuw-West krijgt er een iconisch gebouw bij. Het optierecht voor Kavel E is definitief gegund aan ontwikkelaar BuildingForLife
Het winnende plan “Tikkertje Trap” zet in op het behoud van gezinnen in de stad. Het gevarieerde woningaanbod met kleine en grote woningen en veelal op het zuiden gelegen buitenruimtes dragen bij aan het aanbod in de buurt. Bewegen en Ontmoeten vormen centrale thema’s, waarbij de bewoner uitgenodigd wordt de trap te nemen.
Het gebouw ademt met zijn brede en hoge hallen, corridors, glaspartijen, trappen en transparante hoge plint op veel manieren licht, lucht en ruimte.
Uniek zijn de gemeenschappelijke ruimtes voor de toekomstige bewoners. Er is een eigen werk- en huiskamer en daarnaast is er ook een gemeenschappelijke groene daktuin.

Het gebouw bevindt zich tussen het recent opgeleverde Westbeat en het oude schoolgebouw van het Calvijncollege. Het plan bestaat uit ca. 13.000m2 BVO voor woningen, parkeren en voorzieningen zoals een kinderdagverblijf en horeca aan het plein. Het gebouw kent twee gezichten: het noordelijke deel ligt aan de Cornelis Lelylaan zijde en krijgt een stoere stedelijke uitstraling die past bij de visie van een stadsboulevard. De zachtere zuidzijde is gericht op het Schielandplein.

De ontwikkelaars van het winnende plan zijn BuildingForLife en Prosperity. De overige adviseurs uit het winnende team zijn FARO architecten, Van Bergen Architectura, Bureau Rowin Petersma, blau | stedenbouw en landschap, WoldendorpWildervank, Dijk&Co, CO3, Studio Wessels Boer en T&t Energie.
Voor de verdere ontwikkeling zijn de volgende partijen toegevoegd aan het team: Heutink Groep, Van Rossum Raadgevende Ingenieurs, Techniplan, Burobouwfysica en IGG bouweconomie.

Copyright 3D-beeld schetsfase: WAX.

Herinrichting Loopuytpark definitief

Het Loopuytpark in Julianadorp krijgt een facelift. Ons definitieve ontwerp voor de herinrichting van dit dorpshart is vastgesteld. Met natuurlijk meer groen en meer ruimte voor ontmoeting en respect voor de veelzijdigheid van het park. Deze zomerperiode vindt verdere voorbereiding en uitwerking plaats. In het najaar van 2021 gaat de schop de grond in!

Hunkertukker

Vorige week was ik kort op vakantie. In Twente.

Op een zonnige dag liep ik over de Umfassungsweg op het Landgoed Twickel in Delden, door het bos en over boerenerven. De volgende, nu winderige, dag fietsten we over de zandpaden die nog overal het Twentse landschap doorkruisen. De mistige ochtend daarna slenterden we door de vriendelijke boskamers rond Boekelo. Tot slot, op zaterdag, scheen de zon weer en dronken we in Enschede koffie op de stoep van de St. Jacobuskerk, en keken we naar alle anderen die de lang verwachte lente aan het insnuiven waren. 

Het was alsof het landschap meteen mijn ademhaling rustiger maakte, mijn blik omhoog trok. Ik zag voor het eerst een bonte specht; de rode veren die oplichten in het wit en zwart. 

Zou bijna willen dat ik een hunkertukker was. Dan was dit het landschap van mijn thuiskomen. 

Jessica Hammarlund Bergmann

Een nieuwe stad bouwen?

Vandaag op NU.nl: Peter Boelhouwer, hoogleraar woningmarkt aan de TU Delft en blau’s eigen Danny Edwards reageren op het voorstel van JA21 en het CDA om een nieuwe stad te bouwen. Als oplossing voor de woningnood. Is dat een goed idee of niet? Bekijk het filmpje en lees de reacties!

Workshop aanpak De Koog Purmerend

Op initiatief van de BNA deden Roy Plevier [HOOPE+PLEVIER] en Danny Edwards [blau] met de gemeente Purmerend een workshop over de toekomst van bedrijventerrein De Koog. De gemeente ziet dit omvangrijke gebied terecht als dé kans om een bruisend, toekomstbestendig en gemengd stedelijk woon-werkmilieu te realiseren. Met bebouwing die de voorbijlopende of fietsende stedeling echt iets te bieden heeft. En waar bestaande en nieuwe bedrijven zich thuis voelen. Kortom: Een type functiemix dat nu in Purmerend nog volledig ontbreekt.
Er liggen kansen. Met name door de aanwezigheid van de snel groeiende H20 Esports Campus. En door het geleidelijk en perceelsgewijs toevoegen van woningbouw tussen de bedrijvigheid. Een pilot daarvoor loopt al.
Roy en Danny droegen de gemeente ontwerpprincipes en concrete ideeën en actiepunten aan. Bottom-up én top-down, voor proces en ontwerp, met oog voor stakeholders, de factor tijd en de omringende woonwijken. Geheel in lijn met onze samen opgedane ervaring in de Stad van de Toekomst Haven-Stad Amsterdam dus.
De Koog kan de komende jaren in kleine stapjes een fantastische wijk worden!

Opstellen Toekomstbeeld Zaandam-Oost gestart

Voor de gemeente Zaanstad stelt blau het Toekomstbeeld Zaandam-Oost op. Dit gebied waar nu al 45.000 mensen wonen zal zich de komende 20 jaar zeer sterk ontwikkelen. Grote, reeds lopende projecten zoals de Achtersluispolder, de omgeving van NS-station Kogerveld, de aanpak van Poelenburg en studies naar een nieuwe HOV-lijn naar Amsterdam moeten nu met elkaar in verband gebracht worden. De ambitie is om de forse verdichtingsopgave te benutten om een vooral kwalitatieve sprong voorwaarts te maken.
Samen met de gemeente schetsten we de gezamenlijke randvoorwaarden en gedeelde ontwerpprincipes. In kaartbeelden en handschetsen. Daarmee proberen we de huidige ruimtelijke fragmentatie van Zaandam-Oost om te zetten in een rijk gedifferentieerd, stedelijk geheel. Mede op basis van onze eerder verrichte netwerkanalyses en met respect voor lopende planprocessen.

Jessica Hammarlund Bergmann nieuwe stadsbouwmeester Enschede

Per 1 januari is Jessica Hammarlund Bergmann Rob Hendriks opgevolgd als stadsbouwmeester. Zij zal met haar expertise op verschillende schaalniveaus, de Gemeente Enschede gevraagd en ongevraagd van advies voorzien over actuele stedenbouwkundige en architectonische opgaven. Zij werkt daarbij samen met haar collega’s Robin Veenink, Stephanie Haumann en Bart Buijs, namens Het Oversticht.
Jessica gaat fungeren als sparringpartner van de gemeente over op te stellen beleid en plannen. De gemeente Enschede kent een stevige traditie in het ontwerpen van plannen met een afdeling waar alle ontwerpende expertise aanwezig is. Jessica zal een agenderende en verbindende rol spelen bij nieuwe en bestaande ontwikkelingen.

UPDATE: Lieven de Keypenning 2020 gewonnen

Na de nominatie, nu de winst! Blau’s Pim Vervuren wint voor de 2e keer de publieksprijs van de Haarlemse Lieven de Key Penning. Genomineerd waren dit jaar 10 plannen voor stedenbouw en openbare ruimte. In totaal brachten 2639 mensen hun stem uit. Het ontwerp voor Vijverpark blijkt de publiekslieveling met meer dan 30% van die stemmen. Jos van Eldonk van Common Affairs maakte het stedenbouwkundig plan, Pim Vervuren het inrichtingsplan.

Ook in 2011 won Vervuren de publieksprijs van de Lieven de Keypenning; toen met het inrichtingsplan voor de Ripperdakazerne. Daar maakte AWG’s Christine de Ruijter het stedenbouwkundig plan.